Executive Summary

De Europese Unie heeft met de invoering van de Instant Payments Regulation (IPR), formeel Verordening (EU) 2024/886, een fundamentele verschuiving in het betalingsverkeer ingeluid. Deze verordening is niet louter een technische update, maar een strategisch instrument dat is ontworpen om de fragmentatie in de Europese betaalmarkt te overwinnen en de adoptie van directe betalingen te versnellen. De kern van de IPR is het mandaat voor betaaldienstverleners (Payment Service Providers, PSP’s) om euro-overschrijvingen binnen 10 seconden te verwerken, 24 uur per dag, 365 dagen per jaar. Dit maakt directe betalingen, ook wel flitsbetalingen genoemd, de nieuwe norm voor consumenten en bedrijven in de hele Single Euro Payments Area (SEPA).

De verordening rust op vier pijlers: de verplichte aanbieding van instantbetalingen, het principe van ‘gelijkheid van kosten’ dat premiumtarieven verbiedt, de verplichte ‘Verification of Payee’ (VoP) om fraude tegen te gaan, en een geharmoniseerde, risicogebaseerde aanpak voor sanctiescreening. Deze mandaten worden gefaseerd ingevoerd via een gedetailleerde tijdlijn die loopt van begin 2025 tot medio 2027, met verschillende deadlines voor PSP’s in de eurozone en niet-eurozone, en voor bancaire en niet-bancaire instellingen.

De impact van de IPR is transformatief. Voor consumenten betekent het het einde van wachttijden, waardoor geld direct beschikbaar is, ongeacht het tijdstip of de dag. Voor bedrijven ontgrendelt het aanzienlijke voordelen, zoals een drastisch verbeterde cashflow, geoptimaliseerde supply chains en de mogelijkheid tot het ontwikkelen van innovatieve, real-time bedrijfsmodellen. Op strategisch niveau legt de IPR de basis voor een soeverein, pan-Europees betalingsecosysteem dat kan concurreren met niet-Europese kaartnetwerken, wat de economische autonomie van de EU versterkt.

De implementatie brengt echter aanzienlijke uitdagingen met zich mee. PSP’s worden geconfronteerd met de noodzaak van een fundamentele operationele transitie naar een ‘always-on’ model, wat aanzienlijke investeringen in IT-infrastructuur en operationele veerkracht vereist. De combinatie van snelheid en onherroepelijkheid verhoogt het risico op fraude, wat geavanceerde, real-time detectiesystemen noodzakelijk maakt. Bovendien creëert de 24/7-omgeving een complex liquiditeitsbeheerprobleem, met name buiten de reguliere kantooruren. De grootste economische uitdaging ligt in de verplichting om deze kostbare transformatie door te voeren zonder de mogelijkheid om de hogere kosten via premiumtarieven door te berekenen aan de klant.

Dit rapport biedt een diepgaande analyse van de IPR, de technische werking van het onderliggende SEPA Instant Credit Transfer (SCT Inst) schema, de gedetailleerde implementatietijdlijn, de marktimpact en de strategische kansen. Het analyseert ook de cruciale uitdagingen en risico’s, en biedt strategische aanbevelingen voor PSP’s en bedrijven. De conclusie is duidelijk: de IPR is meer dan een compliance-opdracht; het is een katalysator voor innovatie die de winnaars en verliezers in het toekomstige Europese betalingslandschap zal bepalen. Organisaties die deze transitie proactief benaderen, kunnen een aanzienlijk concurrentievoordeel behalen.

Het hele rapport kan je hier lezen:

Wil je weten wat ItsSafe voor uw organisatie kan betekenen? Laat ons dat weten en we komen graag bij u langs voor een nadere toelichting.